Lược sử 1954-1963 Synopsis
◙ Photo: Biểu tình phản đối Hiệp định Geneva 1954 chia đôi Việt Nam
1954 demonstration against dividing Vietnam into North and South along the 17th parallel north
___________
LƯỢC SỬ 1954-1963 SYNOPSIS
1954: Hiệp định Geneva ký ngày 21-7-1954 nhằm chấm dứt Chiến tranh Đông Dương và thiết lập lệnh ngừng bắn ở Lào, Campuchia và Việt Nam, chia đôi Việt Nam dọc theo vĩ tuyến 17 như Triều Tiên và Hàn quốc. Trong khi Hiệp định Geneva 1954 kêu gọi bầu cử tự do dưới sự giám sát của quốc tế tại miền Bắc và miền Nam để thống nhất đất nước, Hà Nội (CT Hồ Chí Minh) chủ trương xâm chiếm miền Nam bằng bạo lực với sự trợ giúp của Liên sô (tài chánh, vũ khí, cố vấn) và Trung cộng (tài chánh, cố vấn, 320000 quân hiện diện tại miền Bắc). Sài Gòn (TT Ngô Đình Diệm) được Hoa kỳ viện trợ (tài chánh, cố vấn) đã xây dựng được một xã hội văn minh với nền kinh tế tự do. Trong khi Hà Nội theo đuổi chính sách cộng sản kiểu của Mao Trạch Đông nhằm xóa bỏ quyền sở hữu tư nhân và quyền tự do cá nhân, gây ra cảnh nghèo đói và sợ hãi kinh khủng trong xã hội miền Bắc, thì Sài Gòn lại áp dụng hệ thống thương mại tự do và khuyến khích nỗ lực phát triển bản thân bất kể tư duy chính trị khác biệt. Cuộc sống ở miền Nam nhờ vậy khá bình yên và tương đối thịnh vượng trong giai đoạn 1954-1963; quân cộng sản miền Bắc nằm vùng phá hoại bị quân đội Việt Nam Cộng Hòa ngăn chặn tiêu diệt hiệu quả, đặc biệt là với hệ thống ấp chiến lược.
- 1954: The Geneva Accords signed on July 21, 1954, ended the Indochina War and established ceasefire in Laos, Cambodia, and Vietnam, dividing Vietnam along the 17th parallel north similar to the case of North and South Korea. Although the 1954 Geneva Accords called for free election under international supervision in the North and the South to unify the country, Hanoi (President Ho Chi Minh) decided to invade the South by force with the help of the Soviet Union (finance, advisers and weapons) and China (finance, advisers and 320,000 troops stationed in the North). Saigon (President Ngo Dinh Diem), aided by the United States (finance, advisers), successfully built a civilized society with a free economy. While Hanoi followed Maoist policies of eradicating private ownership and personal freedoms causing complete poverty and fears among the North Vietnamese, Sài Gòn adopted the Capitalist system of trade and encouraged personal developments regardless of political affiliation. Life in South Vietnam naturally was peaceful and relatively prosperous between 1954 and 1963 wherein the Northern communist sleeper cells were contained and eliminated.
Hình ảnh lịch sử 1945-1963 historic images
1946 Communist-Nationalist coalition Government
Chính phủ Việt Nam đầu tiên sau giai đoạn Pháp thuộc thể hiện sự hợp tác tác giữa những người yêu nước quốc gia và cộng sản. Sáng 28-10-1946, khóa họp lần thứ hai của Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa khai mạc tại Nhà hát Lớn Hà Nội. Từ trái sang phải là các lãnh tụ quốc gia và cộng sản có cả Bảo Đại (Vĩnh Thụy): Bộ trưởng Xã Hội Y tế Lao Động Trương Đình Tri, Bộ trưởng Giáo dục Đặng Thai Mai, Bộ trưởng Kinh tế Chu Bá Phượng, Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Tường Tam, Bộ trưởng Nội vụ Huỳnh Thúc Kháng, Chủ tịch Hồ Chí Minh, Cố vấn Vĩnh Thụy, Bộ trưởng Tài chính Lê Văn Hiến, Bộ trưởng Quốc phòng Phan Anh, Bộ trưởng Tư pháp Vũ Đình Hoè, Bộ trưởng Giao thông Công chính Trần Đăng Khoa, Bộ trưởng Canh Nông Bồ Xuân Luật. (Vắng mặt Phó Chủ tịch Nguyễn Hải Thần.)
◙ Vietnam’s first post-colonial government which was Communist-Nationalist coalition. On the morning of October 28, 1946, the second session of the National Assembly of the Democratic Republic of Vietnam opened at Hanoi Opera House. From left to right are Communist and Nationalist leaders including abdicated emperor Bảo Đại (Vĩnh Thụy): Minister of Health and Social Issues Trương Đình Tri, Minister of Education Đặng Thai Mai, Minister of Economy Chu Bá Phượng, Minister of Foreign Affairs Nguyễn Tường Tam, Interior Minister Huỳnh Thúc Kháng, President Hồ Chí Minh, Adviser Vĩnh Thụy, Finance Minister Lê Văn Hiến, National Defense Minister Phan Anh, Attorney General Vũ Đình Hoè, Minister of Transportation Trần Đăng Khoa, Minister of Agriculture Bồ Xuân Luật. (Vice-President Nguyễn Hải Thần, a Nationalist revolutionary leader, was not in the photograph.)
___________
Ấn tích Lịch sử ۩ Việt Nam's Milestones
[xem.view※►]
Trận Điện Biên Phủ battle
Trận Điện Biên Phủ diễn ra từ ngày 13 tháng 3 đến ngày 7 tháng 5-1954 đã chấm dứt tham vọng thực dân của Pháp tại Việt Nam và đưa đến Hiệp định Geneva năm 1954. Việt Nam nhận được sự hỗ trợ quân sự đáng kể từ Trung Quốc và Liên Xô [nhiều lãnh đạo quân sự giàu kinh nghiệm từ Chiến tranh Triều Tiên đã được Mao cử đến hỗ trợ Việt Nam tại Điện Biên Phủ].
◙ The Battle of Điện Biên Phủ between 13 March and 7 May 1954 ended French colonial ambition in Vietnam and led to the 1954 Geneva Agreement. Vietnam received substantial military support from China and the Soviet Union [many experienced military leaders from the Korean War were sent by Mao to assist Vietnam at Điện Biên Phủ].
1954 Geneva Agreement
Hiệp định Geneva 1954 chấm dứt chiến tranh Pháp-Việt chia đôi Việt Nam thành 2 miền: miền Bắc Cộng sản và miền Nam Quốc gia
◙ 1954 Geneva Agreement on the Cessation of (French-Vietnamese) Hostilities in Vietnam divided Vietnam into Communist North and Nationalist South
North Vietnam
Hà Nội theo đuổi chính sách cộng sản kiểu của Mao Trạch Đông nhằm xóa bỏ quyền sở hữu tư nhân và quyền tự do cá nhân, gây ra cảnh nghèo đói và sợ hãi kinh khủng trong xã hội miền Bắc
◙ Hanoi followed Maoist policies of eradicating private ownership and personal freedoms causing complete poverty and fears among the North Vietnamese
North Vietnam
Cải Cách ruộng đất: Thống kê chính thức của Hà Nội, 172008 người bị quy vào thành phần địa chủ và phú nông không bị giết tại chỗ thì cũng bị lãnh án tù rồi chết trong nhà giam.
North Vietnam
◙ Land Reform 5-stage campaign: According to official statistics from Hanoi, 172,008 people classified as landlords and rich farmers were either killed on the spot or sentenced to prison by Kangaroo court as shown above and died in custody.
North Vietnam
Luật sư nổi tiếng Nguyễn Mạnh Tường (1909-1997) tận tụy phục vụ chế độ Cộng sản nhưng khi ông chỉ trích chiến dịch Cải cách Ruộng đất, ông đã bị bức hại, cô lập và gia đình ông không được cấp tem gạo.
◙ 1953 Communist Rice stamps provided according to a family's political status, i.e. if you were not trusted by Hanoi, your family would not receive these stamps. A sorrowful case: famed Attorney Nguyễn Mạnh Tường (1909-1997) dedicated his professional life to serve the Communist regime on various international stages and donated his highly-valued real properties in Hanoi to the regime; however, later when he criticized North Vietnam's bloody Land Reform campaign, he was persecuted repeatedly, isolated socially (not even allowed to tutor French in his own house to earn meager fees), and his family was not granted rice stamps.
North Vietnam
Công hàm do Thủ tướng CSVN Phạm văn Đồng ký ngày 14-9-1958 chấp nhận tuyên bố 4-9-1958 của Trung quốc về lãnh hải nới rộng là 12 hải lý bao gồm lãnh thổ trên đất liền và các hải đảo ngoài khơi, Đài Loan và quần đảo Penghu, quần đảo Đông Sa, quần đảo Hoàng Sa, quần đảo Trường Sa.
◙ The official North Vietnamese diplomatic dispatch signed by Hanoi's Premier Phạm Văn Đồng accepting the People's Republic of China's claim on 12-nautical-mile territorial waters infringing on Vietnamese territories including Vietnam's Hoang Sa and Truong Sa archipelagos.
North Vietnam
1954: Chiến dịch Con đường đến Tự do là cuộc di cư của gần một triệu đồng bào từ miền Bắc cộng sản vào miền Nam tự do
◙ 1954: 1 million North Vietnamese left for South Vietnam during Operation Passage to Freedom
south vietnam
Sắc lệnh 13-7-1961 do Tổng thống VNCH Ngô Đình Diệm ban hành xác chủ quyền Việt Nam đối với vùng biển Việt Nam bao gồm quần đảo Hoàng Sa, quần đảo Trường Sa trực tiếp không chấp nhận tuyên bố 4-9-1958 của Trung Quốc hoàn toàn trái ngược với Công hàm 14-9-1958 của Thủ tướng CSVN Phạm văn Đồng chấp thuận tuyên bố 4-9-1958 của Bắc kinh.
◙ Decree 13-7-1961 issued by President of the Republic of Vietnam Ngô Đình Diệm confirmed Vietnam's sovereignty over Vietnamese territories including Hoang Sa and Truong Sa archipelagos, directly rejecting China's September 4, 1958 declaration, completely contrary to the September 14, 1958 Diplomatic dispatch signed by Hanoi's Premier Phạm văn Đồng accepting Beijing's September 4, 1958 teritorial claim.
south vietnam
Nền giáo dục Việt Nam Cộng Hòa được xây dựng trên ba nguyên lý chính: nhân bản, dân tộc, và khai phóng. Hệ thống giáo dục Sài Gòn đã đào tạo ra nhiều trí tuệ xuất sắc được quốc tế công nhận.
◙ The education system of Republic of Vietnam was built on three main principles: humanism, nationalism, and liberalism. Sài Gòn’s education system trained many brightest minds recognized internationally.
south vietnam
Trong thời bình, nền kinh tế tự do của Việt Nam Cộng Hòa tạo ra đời sống ấm no cho toàn dân.
◙ In peacetime South Vietnam’s free-market economy created prosperity for everyone.
Lược sử 1963-1974 Synopsis
◙Photo: CIA report dated 11-9-1963 THE SITUATION IN SOUTH VIETNAM (INFORMATION AS OF 1200 EST) 11 SEPT 1963 | CIA FOIA: Viet Cong activity has stepped up in the delta, but it is too early to attach any special significance or establish a pattern... Tri Quang told US officials today that he had made up his mind well before the 8 May incident in Hue to carry out an anti-Diem campaign.
◙Photo: Báo cáo của Sở tình báo CIA ngày 11-9-1963 về TÌNH HÌNH Ở MIỀN NAM VIỆT NAM 11 SEPT 1963 | CIA FOIA: Hoạt động của Việt Cộng gia tăng ở đồng bằng (sông Cửu Long) , nhưng vẫn còn quá sớm để cần quan tâm đặc biệt hoặc định hình. .. (Thích) Trí Quang nói với các quan chức Hoa Kỳ ngày hôm nay rằng ông đã quyết định từ lâu trước sự kiện ngày 8 tháng 5 ở Huế để tiến hành một chiến dịch chống Diệm.
__________
LƯỢC SỬ 1963-1974 SYNOPSIS
[1] Sự phản bội của Hoa kỳ qua nỗ lực vận động quốc hội tích cực của TNS Ted Kennedy và [2] sự bất trung của các sĩ quan VNCH do Tướng Dương Văn Minh cầm đầu đã đưa đến kết cục thảm bại cho Việt Nam Cộng Hòa. Tướng "Big" Minh được quân đội thực dân Pháp đào tạo đã phá vỡ chính sách an ninh hiệu quả của VNCH (hệ thống ấp chiến lược) bằng cách thực hiện cuộc đảo chính do CIA lên kế hoạch vào năm 1963 để lật đổ chính thể Đệ nhất Cộng Hòa và sát hại Tổng thống Ngô Đình Diệm, nhà lãnh đạo trong sạch và cương quyết tương tự Tổng thống Hàn quốc Park Chung Hee (bị ám sát năm 1979). Sự bất ổn sau khi hệ thống ấp chiến lược bị tháo gỡ đã cho phép Cộng sản Bắc Việt hoạt động dễ dàng dẫn đến sự kiện Hoa Thịnh Đốn triển khai quân đội Hoa Kỳ trong giai đoạn 1965-1973 để bảo vệ Việt Nam Cộng Hòa (khoảng 543000 lính và nhân viên Hoa kỳ tham gia, trong số này 58220 người đã hy sinh).
- [1] American betrayal led by the immense efforts of Sen. Ted Kennedy and [2] South Vietnamese officers’ disloyalty led by General Dương Văn Minh caused the disastrous fall of South Vietnam. French colonialist army-trained “big” Minh dismantled South Vietnamese security establishment by executing CIA-planned coup in 1963 to overthrow the First Republic and murder President Ngô Đình Diệm, an incorruptible and resolute nationalist leader similar to South Korean President Park Chung Hee (also assassinated in 1979). The subsequent insecurity permitted North Vietnamese Communists operate with ease that led to US military deployment between 1965-1973 [58,220 of 543000 Americans sacrificed their life in defense of South Vietnam by 1975].
Lãnh đạo ◦ Leaders
.
Chủ tịch Hồ Chí Minh
Chairman (1945-1969)
* * *
Hà Nội
.
Tổng thống Ngô Đình Diệm
President (1955-1963)
* * *
Sài Gòn
.
Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu
President (1967-1975)
* * *
Sài Gòn
.
Tổng Bí thư Lê Duẩn
General Secretary (1960-1986)
* * *
Hà Nội
The 1973 Paris Peace Accords
“Hiệp định chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam” được ký kết vào ngày 27 tháng 1 năm 1973 tại Paris, nhằm thiết lập hòa bình ở Việt Nam và chấm dứt Chiến tranh Việt Nam. Hiệp định Paris được ký kết giữa chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (Bắc Việt Nam), Việt Nam Cộng hòa (Nam Việt Nam), Hoa Kỳ và Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam (Việt cộng, con cờ của Hà Nội). Các điều khoản chính bao gồm ngừng bắn, rút quân đội Hoa Kỳ và trao trả tù binh chiến tranh. Hiệp định Hòa bình Paris đã bị Bắc Việt Nam (được Liên Xô và Trung Quốc hỗ trợ) vi phạm ngay sau khi sự hỗ trợ của Hoa Kỳ dành cho Nam Việt Nam kết thúc.
◙ The “Agreement on Ending the War and Restoring Peace in Viet Nam” was signed on January 27, 1973 in Paris, to establish peace in Vietnam and end the Vietnam War. The Paris Peace Accords were signed by the governments of the Democratic Republic of Vietnam (North Vietnam), the Republic of Vietnam (South Vietnam), the United States, and the Provisional Revolutionary Government of the Republic of South Vietnam (Hanoi’s creation called Viet cong). Key terms included a ceasefire, withdrawal of US troops, and the release of prisoners of war. The Paris Peace Accords were violated by North Vietnam (supported by the USSR and China) as soon as US support for South Vietnam ended.
30 April 1975-2025
30-4-2025: Chính phủ Hoa Kỳ ra lệnh cho Đại sứ tại Việt Nam và toàn thể ngoại giao đoàn KHÔNG tham dự lễ kỷ niệm 50 năm ngày Hà Nội vi phạm Hiệp định Hòa bình Ba lê 1973 tiếp tục xâm lược Việt Nam Cộng Hòa.
◙ 30-4-2025: US government ordered the Ambassador and all diplomats NOT to attend Hanoi’s 50th anniversary celebration of violating the 1973 Paris Peace Accords and invading South Vietnam.
Hoạt đầu ◦ Instigators
.
Tướng Dương Văn Minh
Army General (1955-1975)
* * *
Sài Gòn
.
Lệnh đầu hàng ngày 30-4-1975 của Tướng Dương Văn Minh
General “Big” Minh’s surrender order on April 30, 1975
.
.
Thầy chùa phá hoại . Destructive monk Thích Trí Quang
Thủ lĩnh Biến cố Phật giáo 1963 và Biến động miền Trung 1966
◙ Chief agitator of the 1963 Buddhist sabotage and the failed 1966 Huế uprising
Lược sử 1975 Synopsis
◙ Photo: Ký giả đi ăn mày: Việt Nam Cộng Hòa vẫn duy trì quyền tự do báo chí ngay cả trong thời chiến nhưng giới trí thức và các nhà báo đã không đánh giá đúng thực tế này và xuống đường vào ngày 10-10-1974 để phản đối các hướng dẫn chính thức về xuất bản trong thời chiến. Đa số họ đã bị chế độ cộng sản cấm khẩu sau khi Sài Gòn sụp đổ vào tháng 4 năm 1975, phần còn lại phải viết lách theo chỉ thị của Hà Nội hay đi tù.
◙ Photo: Journalists go begging: South Vietnam maintained freedom of the press even during time of war but journalists and the intelligentsia failed to appreciate this fact and went on strike on October 10, 1974 to attack official wartime guidelines on publication. Most of these journalists and intellectuals were prohibited by the new communist regime from engaging in journalism after the fall of Sai Gon in April 1975, and the remaining minority were required to behave according to Hanoi's direction or be imprisoned.
___________
LƯỢC SỬ 1975 SYNOPSIS
Năm 1975, khi sự hỗ trợ của Hoa Kỳ cho Sài Gòn dừng lại nhưng viện trợ của Liên Xô cho Hà Nội tăng lên trái với các điều khoản trong Hiệp định Hòa bình Paris 1973 [Tổng thống Hoa Kỳ Nixon gây áp lực qua Ngọai trưởng Henry Kissinger để ép Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu chấp thuận Hiệp định Paris nhằm thực hiện lời hứa trong chiến dịch tái tranh cử năm 1972 của Nixon], Tướng "Big" Minh - thất vọng với lời hứa chùa của tay thầy chùa phá hoại Thích Trí Quang giúp hòa giải với MTDTGPMN bù nhìn để giữ ghế tổng thống – nên đã theo lời khuyên nhiều hứa hẹn của em trai là Dương Văn Nhựt (một đại tá bù nhìn trong quân đội Hà Nội) tiêu hủy chính thể Đệ nhị Cộng Hòa bằng cách ra lệnh cho quân đội Việt Nam Cộng Hòa đầu hàng vô điều kiện.
- In 1975 when US support for Sai Gon stopped while Soviet aid for Hanoi increased contrary to the 1973 Paris Peace Accords [US President Nixon forced SVN President Nguyen Van Thieu to sign this Accords to fulfill Nixon’s 1972 re-election campaign’s promise], General “big” Minh - disappointed by the destructive monk Thích Trí Quang’s hollow promise of reconciling with Hanoi’s fake Liberation Front to keep his presidency – relied on safety message from his brother Dương Văn Nhựt (a window-dressing colonel in Hanoi’s army) and dismantled the Second Republic by ordering the South Vietnamese army to surrender unconditionally.
Sau 30-4-1975 trong khi Tướng Dương Văn Minh đánh quần vợt thường xuyên với giới lãnh đạo cộng sản và sống sung túc nhờ Hà Nội khoản đãi, hàng triệu người lính và toàn thể nhân dân miền Nam phải đối đầu sự trấn áp tù tội đau khổ triền miên như Tổng thống Ronald Reagan nhận định: “... Kết thúc một cuộc xung đột không phải là điều đơn giản, không chỉ là tuyên bố chấm dứt và rút quân về. Vì cái giá phải trả cho nền hòa bình kiểu này có thể là một ngàn năm tăm tối cho các thế hệ sinh ra tại Việt Nam về sau.”
- After 30-4-1975 while General Duong Van Minh played tennis leisurely with communist leaders and lived in luxury hosted by Hanoi, millions of Republic of Vietnam’s soldiers and the entire population of South Vietnam suffered severely as President Ronald Reagan observed: “... Ending a conflict is not so simple, not just calling it off and coming home. Because the price for that kind of peace could be a thousand years of darkness for generations in Viet Nam born.”
► Hành trình tìm tự do vĩ đại khởi đầu từ tháng 4-1975 hình thành cộng đồng người Việt hải ngoại năng động và thành công trên toàn thế giới
► Vietnam’s great refugee exodus in search of freedom commencing in April 1975 established dynamic and successful overseas Vietnamese communities across the world
tự hào & Can trường “ngụy” proud & more dignified
"ngụy" Can trường . Spirit of Courage
► Sau tháng 4 năm 1975, chế độ Hà Nội không chỉ giam giữ các cựu sĩ quan quân đội Sài Gòn, công chức chính phủ mà còn giam giữ hầu hết giới trí thức và chuyên gia có trình độ cao như bác sĩ, luật sư (Đại học Luật khoa Sài Gòn bị đóng cửa ngay sau 30-4-1975 tương tự Trường Luật và Hành chính đã bị loại bỏ tại miền Bắc mặc dù Vladimir Lenin từng là luật sư trước khi dấn thân vào chính trị). Học giả Nguyễn Hiến Lê nhận xét: “Người Bắc coi người Nam là ngụy, đối xử với người Nam như thực dân da trắng đối với dân “bản xứ”, tự cao tự đại, tự cho rằng về điểm nào cũng giỏi hơn người Nam, đã thắng được Mĩ thì cái gì cũng làm được. .. Từ đó người Nam chẳng những có tâm trạng khinh kháng chiến mà còn tự hào mình là ngụy nữa, vì ngụy có tư cách hơn kháng chiến."
- After April 1975, Hanoi’s Communist regime imprisoned not just former Saigon’s military officers, government workers but also most intellectuals and highly-skilled professionals like doctors, lawyers [Sài Gòn Law University was closed after 30-4-1975 similar to its counterpart in North Vietnam even though Communist Soviet Russia founder Vladimir Lenin was a practicing lawyer before entering politics). Highly respected Scholar Nguyễn Hiến Lê observed in his Memoirs: “The North Vietnamese considered the South Vietnamese as ngụy (puppet), treated the South Vietnamese like white colonialists treated the “native” people, they are arrogant, and thought they were better than the South Vietnamese in every way. ... From then on, the South Vietnamese not only despised kháng chiến (resistance fighters) but also took pride in being ngụy, because ngụy are more dignified than kháng chiến. "
► 6-9-1976: Thi Bá Vũ Hoàng Chương, nguyên Chủ tịch Văn Bút Việt Nam, qua đời 5 ngày sau khi ông được Hà Nội phóng thích. Vũ Hoàng Chương bị bắt vì từ chối làm thơ ca ngợi Hồ Chí Minh theo sự cầu khẩn của Cù Huy Cận đem quà cáp và ảnh HCM từ Hà Nội vào thăm ông và, khi bị yêu cầu, Vũ Hoàng Chương dám phê bình thơ của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch CSVN Tố Hữu là thiếu chân thật: “Tiếng đầu lòng con gọi Stalin. Chắc chắn là không có một bà mẹ Việt Nam nào, kể cả Bà Tố Hữu, mà thốt được những lời như vậy một cách chân thành.”
- 1976: Former PEN Vietnam’s President Vũ Hoàng Chương, Vietnam’s Baron of Poetry, passed away on September 6, 1976 just 5 days after he was released from prison by Hanoi. He was arrested for:
- [1] refusing gifts and request by Hanoi's official Cù Huy Cận to write poem to glorify Hồ Chí Minh, and
- [2] when pressed during an official gather of poets, Vũ Hoàng Chương had the courage to speak his mind and critiqued poems of Tố Hữu, Hanoi’s Minister of Culture, Sports and Tourism as having lacked authenticity [No mother even Tố Hữu's wife, would like to hear "Stalin" as the first word from their new born babies as in Tố Hữu's poem entitled Đời đời nhớ Ông (Forever remember Stalin: Tiếng đầu lòng con gọi Stalin!)]
“ngụy” có tư cách hơn . "ngụy" are more dignified
► 1980: Học giả Nguyễn Hiến Lê nhận xét trong hồi kí: “Người Bắc coi người Nam là ngụy, đối xử với người Nam như thực dân da trắng đối với dân “bản xứ”, tự cao tự đại, tự cho rằng về điểm nào cũng giỏi hơn người Nam, đã thắng được Mĩ thì cái gì cũng làm được. Chỉ cho họ chỗ sai lầm trong công việc thì họ bịt miệng người ta bằng câu: “Tôi là kháng chiến, anh là ngụy thì tôi mới có lí, anh đừng nói nữa”. Chẳng bao lâu người Nam thấy đa số những kẻ tự xưng là kháng chiến, cách mạng đó, được Hồ chủ tịch dạy dỗ trong mấy chục năm đó, chẳng những dốt về văn hóa, kĩ thuật - điều này không có gì đáng chê, vì chiến tranh, họ không được học - thèm khát hưởng lạc, ăn cắp, hối lộ, nói xấu lẫn nhau, chài bẩy nhau... Từ đó người Nam chẳng những có tâm trạng khinh kháng chiến mà còn tự hào mình là ngụy nữa, vì ngụy có tư cách hơn kháng chiến. Và người ta đâm ra thất vọng khi thấy chân diện mục của một số anh em cách mạng đó, thấy vài nét của xã hội miền Bắc: bạn bè, hàng xóm tố cáo lẫn nhau, con cái không dám nhận cha mẹ, học trò cấp II đêm tới đón đường cô giáo để bóp vú... Thì ra: “Nhìn xa ngỡ tượng tô vàng... “
Ngay giữa các đồng chí cũng không có tinh thần đoàn kết: địa phương nào chỉ làm lợi cho địa phương đó, không nghĩ tới quốc gia; cơ quan nào cũng chỉ làm lợi cho cơ quan mình mà không giúp đỡ cho cơ quan bạn; ai nấy chỉ lo cho bản thân mình thôi mà không nghĩ tới đoàn thể. Một ông bạn tôi ở Hà nội vào Sài gòn để đòi số tiền vài cơ quan khác thiếu của cơ quan ông. Tôi ngạc nhiên hỏi: “Đâu phải là xí nghiệp tư mà giữ tiền lại để làm lợi cho mình. Đều là của công hết mà. Hễ thu được tiền thì tự nhiên họ trả lại cho cơ quan anh, sao phải vào tận đây để đòi?” Anh bạn ấy đáp: “Nếu họ nghĩ như anh thì còn nói gì?”
Trong mỗi cơ quan ở Sài gòn cũng có sự chia rẽ. Cùng là công nhân viên cả, mà bọn ở Bắc vô không ưa bọn Liên khu 5; hai hạng đó đều khinh bọn ở bưng trong Nam về; bọn này lại không chơi với bọn trước kia tập kết ra Bắc, nay trở vô Nam; bọn “nằm vùng” cũng không ưa bọn tập kết về đó; bị khinh nhất là bọn ngụy được tạm dùng lại, mà bọn này thạo việc hơn hết. Chính vì thiếu đoàn kết cho nên trong cuộc hội họp nào người ta cũng hô hào “Đoàn kết, đại đoàn kết”. Còn ở trong phòng họp thì ai cũng hoan hô tinh thần đoàn kết, ra khỏi phòng rồi thì hết đoàn kết. Người ta chỉ đoàn kết với nhau vì quyền lợi thôi; đo đó mà có tinh thần bè phái, gia đình trị, và ở Bắc có câu này: Nhất thân, nhì thế, tam quyền, tứ chế.” (Trích Hồi kí Nguyễn Hiến Lê, Chương XXXI: Kết quả sau 5 năm, NXB Văn Học 1993)
- 1980: Highly-respcted Scholar Nguyễn Hiến Lê observed in his Memoirs: “The North Vietnamese considered the South Vietnamese as ngụy (puppet), treated the South Vietnamese like white colonialists treated the “native” people, they are arrogant, and thought they were better than the South Vietnamese in every way. .. Soon the South Vietnamese saw that the majority of those who called themselves resistance (kháng chiến) fighters and revolutionaries, who had been taught by President Hồ Chí Minh during those decades, were not only ignorant of culture and technology – this is not something to criticize, because of the war, they were not allowed to study – but also they craved pleasure, stole, bribed, spoke ill of each other, and exploited each other… From then on, the South Vietnamese not only despised kháng chiến (resistance fighters) but also took pride in being ngụy, because ngụy are more dignified than kháng chiến. And people were disappointed when they saw the true faces of some of those revolutionaries, and saw some aspects of North Vietnamese society: friends and neighbors denounced each other, children did not dare to acknowledge their parents, secondary school students waited for their women teachers at night to grab their breasts... It turned out: "From afar, it (Nỏth Vietnam) looked like a gold-plated statue..." (Nguyễn Hiến Lê's Memoirs, Chapter XXXI, 1993)
- [“ngụy” (puppet) is a derogatory term that Hanoi’s kháng chiến regime called South Vietnamese in response to Sai Gon’s correct term for them as “Việt Cộng” (Vietnamese Communists); Hanoi does not like the term “Việt Cộng” while South Vietnamese proudly call themselves “ngụy” as a badge of honor because “ngụy” conveys the sense of being more dignified and highly civilized than the self-proclaimed resistance cadres (kháng chiến) and revolutionaries (cách mạng).]